लहानपणी सक्तीने एरंडेल पाजले जायचे

• लहानपणी सक्तीने एरंडेल पाजले जायचे. 

  बुळबुळीत लागले तरी गिळावे लागायचे.

  नंतर लोटापरेड होणे अनिवार्य असायचे. 

  आज उतारवयातही पचनशक्ती उत्तम आहे *त्या एरंडेलाचे महत्त्व आता जाणवतेय (१)*

  लहानपणी पाढे तोंडपाठ करावे लागायचे.
  कविता, श्लोक घोकावेच लागायचे.
  सणावळ्यांनाही विशेष महत्त्व असायचे.
  आज उतारवयातही स्मरणशक्ती उत्तम आहे. *त्या पाठांतराचे महत्त्व आता जाणवतेय (२)*

  लहानपणी शाळेत पायी जावे लागायचे.
  कॉलेजसाठी सायकलशिवाय वाहन नसायचे.
  सगळे खेळही भरपूर धावपळीचे असायचे.
  आज उतारवयातही अंगकाठी सडसडीत आहे. *त्या पायपिटीचे महत्त्व आता जाणवतेय. (३)*

  लहानपणी जेवणात आवड-निवड नसायची.
  वरण, भात, भाजी, पोळी खावीच लागायची.
  ताजे ताक, फोडणीच्या पोळीचीही सक्ती व्हायची.
  आज उतारवयातही भूक, बीपी, शुगरचा त्रास नाही.*त्या चौरस आहाराचे महत्त्व आता जाणवतेय. (४)*

  लहानपणी तिन्हीसांजेला सायंप्रार्थना असायची.
  पंधरावा अध्याय म्हणायची सक्ती व्हायची.
  रामरक्षा, भीमरूपीपासून तर सुटकाच नसायची.
  आज उतारवयातही मन अत्यंत निर्भय आहे. *त्या भीमरूपीचे महत्त्व आता जाणवतेय. (५)*

  लहानपणी खोटे बोलायची शामत नसायची.
  फुकटचे काही घेतले तर शिक्षाच व्हायची.
  उधारी-उसनवारी लाजीरवाणी वाटायची.
  आज उतारवयातही स्वाभिमानाने जगतो आहे. *त्या शिकवणीचे महत्त्व आता जाणवतेय. (६)*

  लहानपणी अभ्यास स्वतः करावा लागायचा.
  ट्यूशन, गाईड, कॉपीचा तर विटाळच असायचा.
  कमी मार्क मिळाल्यावर मार खावा लागायचा.
  आज उतारवयातही बुद्धी भ्रष्ट झाली नाही.*त्या स्वाध्यायाचे महत्त्व आता जाणवतेय. (७)*

  लहानपणी मोठ्यांचा मान राखावा लागायचा.
  उलट उत्तर देण्याचा तर प्रश्नच नसायचा.
  मग रागावलेला माणूसही आशीर्वाद देऊनच जायचा.
  आज भरल्या घरात अत्यंत सन्मानाने राहतोय.*त्या संस्कारांचे महत्त्व आता जाणवतेय. (८)*

  लहानपणी शिस्तीसाठी आईचा धपाटा खाल्ला.
  किशोरवयात त्यासाठीच वडिलांकडून खाल्ला.
  शाळेत प्रत्येक चुकीला शिक्षकांकडूनही खाल्ला.
  आज उतारवयातही शिस्तबद्ध जीवन जगतोय. *त्या खाल्लेल्या माराचे महत्त्व आता जाणवतेय. (९)*

  लहानपणी एकत्र कुटुंबपद्धती असायची.
  घरोघरची आई 'श्यामची आई' च असायची.
  वडिलांची करडी नजर प्रेमापोटीच असायची.
  आज त्याची उणीव ठायीठायी जाणवतेय. *त्यांच्या वात्सल्याचे महत्त्व आता जाणवतेय (१०)*

  लहानपणी वाढदिवस साधेपणाने साजरा व्हायचा.
  एखादेच चॉकलेट, पण मोठ्यांचा आशीर्वाद मिळायचा.
  आई-बाबा- आजी-आजोबांचा हात मस्तकावरून फिरायचा.
  आज अमृतमहोत्सवाकडे आरामात वाटचाल करतोय. *'आयुष्मान भव' चे महत्त्व आता जाणवतेय. (११)*