येणारे नवे वर्ष 2019 हे निवडणुकांचे असल्याने पोलिसांसमोर विशेष प्रकारची आव्हाने असणार आहेत. आगामी लोकसभेच्या व विधानसभेच्या निवडणुका वेगवेगळ्या वेळेला होण्याची शक्यता असल्याने ही आव्हाने दुपटीने वाढणार आहेत. निवडणुकीच्यापूर्वी सर्व राजकीय पक्ष प्रचारामध्ये गुंतलेले असताना देशविघातक शक्ती राजकीय नेत्यांवर प्राणघातक हल्ले करून देशात अराजक माजविण्याचे पुन्हा एकदा प्रयत्न करण्याची शक्यता आहे.
निवडणूक प्रचारात पैसे तसेच ताकदीचा गैरवापर करून विरोधी गटांना, व्यक्तींना तसेच वंचित, शोषित व्यक्तींना मतदानापासून परावृत्त करण्यासाठी प्रयत्न केला जाण्याची शक्यता आहे. निवडणुकीचा प्रचार चालू असताना समाजमाध्यमे व अन्य माध्यमे यांचा वापर करून खोट्या बातम्या किंवा पैसे देऊन छापून आणलेल्या बातम्या यांचा वापर करून समाजामध्ये धर्माच्या नावाखाली, भाषेचा उपयोग करून, जाती-जातीत विद्वेष निर्माण करून लोकांमध्ये प्रक्षोभ निर्माण करणे व त्यातून योग्यप्रकारे मतदान करण्यापासून लोकांना परावृत्त करणे यासाठी देशविघातक शक्ती उचल खाण्याची शक्यता आहे. ह्यात देशाबाहेरील शक्तींचाही हात असण्याची शक्यता नाकारता येत नाही.
ह्या अनुषंगाने दहशतवादाचे सतत होणारे प्रयत्न, शहरी माओवाद ह्या नावाखाली पोलीसांवरील हल्ले हेही तीव्र होण्याची शक्यता आहे. इंटरनेटचा वापर जसजसा वाढत चालला आहे तसतसे इंटरनेटच्या माध्यमातून दहशतवाद,सायबर गुन्हे, महिलांची फसवणूक, आर्थिक गुन्हे, फसवाफसवी, मुलांवरील लैंगिक अत्याचार ह्यात वाढ होण्याची शक्यता आहे. अशाप्रकारचे गुन्हे उघड होण्याचे प्रमाण नगण्य असल्याने हे गुन्हे करणारे गुन्हेगार अशाच स्वरूपाचे गुन्हे पुन्हा पुन्हा करण्यास मोकळे आहेत हे विसरून चालणार नाही. एकंदरीतच प्रचलित पद्धतीने होणार्‍या गुन्ह्यांमध्येसुद्धा 50% हून अधिक गुन्हे सिद्ध न होण्यामुळे पोलिसांची प्रचंड ताकद व्यर्थ जात असते.
गुन्हा नोंद करण्यापासून आधुनिक तंत्रज्ञानाची मदत घेण्याचे प्रशिक्षण व त्याचा परिणामकारक वापर हे पोलीस प्रशासनासमोरील फार मोठे आव्हान आहे. कायद्याचे आपणहून पालन करण्याची प्रवृत्ती जनतेतील सर्व थरांमध्ये वाढविण्यासाठी सर्व लोकांची, त्यासाठी आवश्यक संशोधन करणार्‍या संस्था, निधी उपलब्ध करून देणारे देणगीदार ह्यांची मदत व लोकप्रशिक्षण करण्यावर भर देण्याची आवश्यकता आहे. प्रत्येक पोलीस अधिकारी व कर्मचारी ह्यांनी मनःपूर्वक ही जबाबदारी ओळखून जास्तीतजास्त लोकांचा ह्या कामात पाठिंबा मिळविल्यास हे आव्हान ते पेलू शकतील. लोकांचा विश्वास टिकवायचा असल्यास नवनवीन तंत्रज्ञान, पारदर्शी व्यवहार, खंबीर नेतृत्त्व व भ्रष्टाचारमुक्त व्यवहार ही पोलिसांपुढील खरी आव्हाने आहेत. पोलीस हे करण्यास तयार आहेत का हे येणार्‍या नववर्षात स्पष्ट होणार आहे.
No comments:
Post a Comment