भारतीय नौदलात INS तमाल या युद्धनौकेचा समावेश होणे हे भारताच्या सागरी सामर्थ्यासाठी एक महत्त्वाचे पाऊल आहे

 

भारतीय नौदलात INS तमाल या युद्धनौकेचा समावेश होणे हे भारताच्या सागरी सामर्थ्यासाठी एक महत्त्वाचे पाऊल आहे. यामुळे पाकिस्तानवर आणि भारताला काय फायदा होईल, हे खालीलप्रमाणे स्पष्ट करता येईल:

---

पाकिस्तानवर होणारा परिणाम

INS तमाल ही ब्रह्मोस क्षेपणास्त्रांनी सुसज्ज असल्याने पाकिस्तानसाठी ती एक मोठी चिंता ठरू शकते. याचे मुख्य परिणाम असे:

• वर्धित धोका: ब्रह्मोस क्षेपणास्त्रांची ४५० किलोमीटरपर्यंत हल्ला करण्याची क्षमता आणि त्यांची वेगवान गती यामुळे पाकिस्तानच्या किनारी भागांवर आणि कराची बंदरावर भारताचा दबाव वाढेल. INS तमाल हिंदी महासागरात भारताची पोहोच वाढवेल, ज्यामुळे पाकिस्तानला आपल्या नौदलाच्या हालचाली आणि संरक्षणाबाबत अधिक दक्षता घ्यावी लागेल.
• दहशत आणि प्रतिबंध: या युद्धनौकेमुळे भारताची सागरी संरक्षण क्षमता लक्षणीयरीत्या वाढते. पाकिस्तानला आता भारताच्या वाढत्या नौदल सामर्थ्याची गंभीर दखल घ्यावी लागेल, ज्यामुळे कोणत्याही आक्रमक हालचाली करण्यापूर्वी त्यांना दोनदा विचार करावा लागेल. ही युद्धनौका पाकिस्तानसाठी एक "दुःस्वप्न" ठरवली जात आहे, असे काही तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे.
• कराची बंदराचे वेढून ठेवण्याची क्षमता: अहवालानुसार, INS तमाल कराची बंदराला वेढून ठेवण्यास सक्षम असेल. याचा अर्थ असा की युद्धजन्य परिस्थितीत किंवा तणावाच्या काळात, भारत पाकिस्तानच्या प्रमुख नौदल तळावर प्रभावीपणे लक्ष ठेवू शकेल किंवा त्याला वेढू शकेल, ज्यामुळे पाकिस्तानची सागरी रसद आणि व्यापार विस्कळीत होऊ शकतो.
• पाणबुडीविरोधी क्षमता: INS तमाल टॉर्पेडो आणि पाणबुडीविरोधी रॉकेटने सुसज्ज असल्याने पाकिस्तानच्या पाणबुड्यांनाही मोठा धोका निर्माण होईल. हे पाकिस्तानच्या नौदलासाठी एक मोठे आव्हान असेल.

---

भारताला होणारा फायदा

INS तमालच्या समावेशामुळे भारतीय नौदलाला अनेक फायदे होतील:

• सामरिक सामर्थ्यात वाढ: INS तमाल ही एक अत्याधुनिक युद्धनौका आहे, जी भारताच्या नौदलाच्या ताफ्यात एक महत्त्वाची भर घालते. ती हवा, पाणी, पाण्याखाली आणि इलेक्ट्रोमॅग्नेटिक अशा चारही आयामांमध्ये नौदल युद्धासाठी डिझाइन केली आहे.
• ब्रह्मोस क्षेपणास्त्रांची क्षमता: ४५० किलोमीटरपर्यंत हल्ला करू शकणारी ब्रह्मोस क्रूझ क्षेपणास्त्रे ही जहाजासाठी एक प्रमुख शस्त्र प्रणाली आहे. यामुळे शत्रूच्या जहाजांवर आणि जमिनीवरील लक्ष्यांवर अचूक हल्ला करण्याची भारताची क्षमता वाढते.
• अद्ययावत तंत्रज्ञान: यात उभ्या लाँच केलेली पृष्ठभागावरून हवेत मारा करणारी क्षेपणास्त्रे (Shtil-1), सुधारित १०० मिमी बंदूक, नवीन युगातील EO/IR प्रणाली, वजनी टॉर्पेडो आणि तातडीने हल्ला करणारी पाणबुडीविरोधी रॉकेट यांसारख्या अनेक सुधारणा आहेत. हे युद्धनौकेची युद्ध करण्याची क्षमता वाढवते.
• स्वदेशी घटकांचा समावेश: जरी ही युद्धनौका रशियात बनवली असली तरी, यात २६% स्वदेशी घटक आहेत, ज्यात ब्रह्मोस लांब पल्ल्याचे क्षेपणास्त्र आणि HUMSA NG Mk II सोनार प्रणालीचा समावेश आहे. यामुळे 'आत्मनिर्भर भारत' आणि 'मेक इन इंडिया' उपक्रमांना प्रोत्साहन मिळते.
• विस्तारित कार्यक्षेत्र आणि स्थायित्व: INS तमाल ३० दिवसांपर्यंतच्या दीर्घ मोहिमांसाठी डिझाइन केलेली आहे आणि ती एकटी किंवा टास्क ग्रुपचा भाग म्हणून काम करू शकते. यामुळे हिंदी महासागरातील आणि त्यापलीकडील प्रदेशांमध्ये भारताची पोहोच, प्रतिसादक्षमता आणि लवचिकता वाढते.
• पाणबुडीविरोधी आणि हवाई लवकर चेतावणी क्षमता: हे जहाज अपग्रेड केलेल्या पाणबुडीविरोधी आणि हवाई लवकर चेतावणी हेलिकॉप्टर, कामोव्ह २८ आणि कामोव्ह ३१, ऑपरेट करण्यास सक्षम आहे, जे सामरिकदृष्ट्या अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
• अखंडित सहयोग: INS तमाल ही भारत-रशिया सहकार्याचे द्योतक आहे, जी गेल्या ६५ वर्षांत या दोन्ही देशांच्या सहकार्यातून तयार झालेली ५१ वी नौका आहे.

थोडक्यात, INS तमालच्या समावेशामुळे भारतीय नौदलाचे सामरिक महत्त्व वाढले आहे, ज्यामुळे भारताची सागरी सुरक्षा अधिक मजबूत झाली आहे आणि प्रादेशिक शक्ती संतुलन भारताच्या बाजूने झुकले आहे.