Total Pageviews

Friday, 30 May 2025

पाकिस्तानने भारताच्या हल्ल्याची कबुली दिली – रणनीती, परिणाम आणि पुढील दिशा

 


प्रास्तावना
2025 मध्ये काश्मीरमधील पहलगाम हत्याकांडानंतर भारताने "ऑपरेशन सिंदूर"च्या माध्यमातून पाकिस्तानातील दहशतवादी केंद्रांवर जोरदार प्रतिहल्ला केला. या कारवाईनंतर पाकिस्तान सरकारकडून कोणतीही नुकसानाची कबुली नाकारली जात होती. मात्र अलीकडेच पाकिस्तानचे पंतप्रधान शाहबाज शरीफ यांनी रावळपिंडीसह काही भागांत भारताच्या हल्ल्यामुळे झालेल्या नुकसानीचे जाहीरपणे कबूल केले आहे. ही कबुली अनेक अर्थांनी भारतासाठी एक धोरणात्मक आणि मानसिक विजय मानली जाऊ शकते.


१. पूर्वीचा इनकार धोरण – 'डिनायल मोड'
भारतीय हवाई दलाने बालाकोट स्ट्राइक (2019) किंवा 2024 च्या सर्जिकल ऑपरेशन्सनंतरही पाकिस्तानने नेहमीच हल्ला झाल्याचे नाकारले. हे त्यांच्या माहिती युद्धाचे एक अंग होते – "deny everything, admit nothing" हे धोरण. अशा प्रकारे घटना नाकारून ते आपली आंतरिक प्रतिमा सांभाळण्याचा प्रयत्न करत असत.

२. शाहबाज शरीफ यांचे विधान – नवे वास्तव
शाहबाज शरीफ यांनी नुकत्याच एका मुलाखतीत (किंवा प्रेस कॉन्फरन्समध्ये) स्पष्ट शब्दांत म्हटले की –

भारताच्या कारवाईमुळे रावळपिंडी व आजूबाजूच्या परिसरात काही प्रमाणात नुकसान झाले. आम्ही त्याचे पुनर्बांधणी प्रयत्न सुरू केले आहेत.”


या विधानामुळे प्रथमच पाकिस्तानने अधिकृतपणे भारताच्या सीमापार हल्ल्याची कबुली दिली आहे. हे वक्तव्य लष्कराच्या भूमिकेच्या विरोधात असल्याचे जाणवते.

३. आंतरराष्ट्रीय पातळीवरील परिणाम
(अ) भारताच्या विश्वसनीयतेत वाढ:

भारताने OSINT (Open Source Intelligence), सॅटेलाईट प्रतिमा, ड्रोन्स व मीडिया रिपोर्ट्सच्या माध्यमातून जगासमोर पुरावे सादर केले. त्यामुळे पाकिस्तानचे इनकार खोटे ठरत होते. पंतप्रधानांच्या कबुलीनंतर भारताच्या युद्धनीती आणि खऱ्या माहितीस अधिक वाव मिळाला आहे.

(ब) पाकिस्तानवर दबाव:

अमेरिका, फ्रान्स, रशिया यांसारख्या राष्ट्रांनी पाकिस्तानकडे कारवाईचा खुलासा मागितला होता. त्यामुळे आंतरराष्ट्रीय दबावाखाली पाकिस्तानला सत्य स्वीकारावे लागले असावे.

४. भारताच्या माहिती युद्धाचे यश
भारताने ऑपरेशन सिंदूरनंतर आंतरराष्ट्रीय मीडिया, सामाजिक माध्यमे आणि रणनीतीतून अत्यंत प्रभावी माहिती युद्ध राबवले. हल्ल्यानंतर काही तासांतच आंतरराष्ट्रीय माध्यमांमध्ये "precise strikes", "Indian retaliation", "terror camps destroyed" अशा बातम्या झळकल्या. यामुळे पाकिस्तानची भूमिका आंतरराष्ट्रीय मंचावर कमजोर ठरली.

५. लष्कर आणि राजकीय नेतृत्वात फाटाफूट?
पाकिस्तानमध्ये लष्कर हे निर्णयप्रक्रियेतील सर्वात प्रभावी घटक आहे. मात्र पंतप्रधानांनी नुकसानीची कबुली दिली हे दर्शवते की—

सरकार आणि लष्करात समन्वयाचा अभाव आहे.

लष्कर तथ्य लपवू इच्छित आहे, तर सरकारला आंतरराष्ट्रीय दबाव पेलणं कठीण जात आहे.

जनतेत विश्वास निर्माण करण्यासाठी पंतप्रधानांनी पारदर्शक भूमिका स्वीकारलेली आहे.

६. भारतासाठी पुढील दिशा
(अ) धोरणात्मक निर्धार:

भारताने सीमापार कारवायांबाबत "प्रत्युत्तर धोरण" अधिक स्पष्ट केले आहे. दहशतवादी कारवायांचे परिणाम पाकिस्तानलाही भोगावे लागतील, हा संदेश पुन्हा एकदा स्पष्ट झाला आहे.

(ब) माहिती युद्धात आघाडी कायम ठेवणे:

शत्रू राष्ट्रांवरील कारवाईनंतर केवळ लष्करी विजयच नव्हे तर आंतरराष्ट्रीय जनमत निर्माण करणेही आवश्यक आहे. भारताने ही गोष्ट प्रभावीपणे साधली.

(क) राजकीय दबाव निर्माण करणे:

शाहबाज शरीफ यांच्या वक्तव्यानंतर भारताने आंतरराष्ट्रीय मंचांवर पाकिस्तानचा पर्दाफाश अधिक प्रभावीपणे करावा – FATF, UN, SCO इत्यादी ठिकाणी.

७. निष्कर्ष
शाहबाज शरीफ यांची नुकसानीची कबुली ही केवळ एक राजकीय विधान नाही, तर ती भारताच्या रणनीतिक आणि माहिती युद्धातील विजयाची ठोस पावती आहे. भारताने दाखवलेली निर्णयक्षमता, ताकद आणि जागतिक मंचावरचा विश्वास यामुळे पाकिस्तानचा दुटप्पीपणा उघड झाला आहे. हे प्रकरण भारतासाठी एक नवा धोरणात्मक टप्पा उघडते – जिथे कठोर कारवाईसोबत जागतिक मानसिकतेवर प्रभाव टाकणे हेही तितकेच महत्त्वाचे आहे.

लेखक: ब्रिगेडियर हेमंत महाजन (निवृत्त)
राष्ट्रीय सुरक्षाविषयक विश्लेषक, लेखक, माजी सैन्य अधिकारी

No comments:

Post a Comment